Kanunlar gereği, sigorta yapıldığı zaman poliçeler üzerinde değişiklikler yapılması gerekmektedir. Bazı durumlarda değişiklik gerektirdiği için poliçenin baştan düzenlenmesi yerine zeyilname ile süreç uzatılmasına mahal verilmeyebilir. Poliçenin iptali yerine, zeyilname ile belirli değişiklikler gerçekleştirilerek işlemlere devam edilebilmektedir.
Poliçe değişikliği durumunda
düzenlenmesi gereken belge, zeyilname olarak adlandırılmaktadır. Ayrıntılı
olarak incelenecek veya tanımlanacak ise tecditler ve poliçe üzerinde ilave,
iptal veya değişiklik gibi durumlarda düzenlenen belgelere verilen addır.
Yapılan bu işleme de zeyil adı verilmektedir. Bazı zamanlar primli bazı
zamanlar da primsiz olabilen zeyilnameye örnek verilecek olursa; adres
değişikliği gibi bir durum primsiz zeyilname olarak nitelendirilmektedir.
Sigortalıdan prim alınması veya prim iadesine yol açılabilen durumlar ise
primli zeyilnamelerdir.
Zeyilnamenin düzenlenmesini
gerektirecek birçok faktör söz konusu olabilmektedir. Poliçe bilgilerinde gerçekleşen
herhangi bir yanlışlık üzerine yapılacak olan düzenlemelerde bu belge devreye
girmektedir. Bu durumda asıl nokta, belgenin düzenlenmesi tek taraflı değil de
sigorta şirketi ve sigortalı kişi arasında anlaşma sağlanarak yapılmasıdır.
Buna istinaden poliçe şartlarında herhangi bir şekilde tek taraflı bir
değişiklik gerçekleştirilmemektedir. Bu sebeple sigorta şirketi, sözleşmede
sigortalıya vermiş olduğu tüm taahhütleri yerine getirmekle yükümlüdür. Ancak
sigorta şirketi ve sigortalı kişi arasında bir anlaşma yapıldığı takdirde
poliçe genel şartları değiştirilebilir. Aksi takdirde her iki taraf da
sözleşmedeki şartlara uymak zorundadırlar. Yapılan veya yapılacak olan
değişikler de belge ile karşılıklı anlaşma sonucu gerçekleştirilmektedir.
Kasko poliçesi bulunan sigortalı,
kendisine ait aracını sattıktan sonra yeni bir araç aldığı zaman, yeni aracın
bilgilerini zeyilname ile poliçeye eklemelidir. Bahsi geçen poliçeye yeni araç
bilgisinin eklenmesi sonrasında, belge düzenlemeden geçmektedir. DASK olarak
adlandırılan poliçeye sahip olan şahısın adres değişikliği yapması durumunda,
bu bilginin de poliçeye eklenebilmesi için, zeyilname belgesi devreye
girmektedir. Araç veya konut değişikliği gerçekleştirilmesi gibi durumlarda, yeni
yapılan risk değerlendirmesinde poliçe primlerinde artış veya düşüş gibi
değişiklikler yaşanmaktadır. Bu değişiklikler de yeni değerlerin poliçeyi nasıl
etkilediğine yönelik farklılıklar göstermektedir. Primli zeyilname, zorunlu
trafik sigortasında zeyilname ve ihalede zeyilname, birkaç zeyilname örneği
olarak yer almaktadır. Zeyilname, poliçenin başlama tarihinden itibaren
herhangi bir tarihte düzenlenebilir ve poliçenin bitiş tarihine kadar devam
eder. Örneğin 2018 yılında ekim ayında yapıldığı düşünülen bir zeyilname örneği
2019 yılında ekim ayına kadar değil, poliçenin bitiş tarihine kadar geçerli
olmaktadır. Poliçe yenilenirken zeyilnamedeki güncel bilgiler dikkate
alınmaktadır.
Yukarıda bahsi geçen örnek
durumların yanı sıra belirli nedenler dolayısıyla zeyilin feshi söz konusu
olabilmektedir. Bu durumla karşı karşıya kalındığında şu şekilde açıklama
yapılabilir; var olan ve geçerli olan zeylin bozulması, ortadan kaldırılması ve
feshedilmesi.
Bir diğer adı yenileme olan tecditname, sigorta poliçelerinin yıllık olarak düzenlenmesi anlamına gelmektedir. Bu yıllık poliçenin bitme tarihinde, mevcut şirkette yeni bir poliçe yaptırıldığında, bu durum yenileme yani tecditname poliçesi adını almaktadır. Elbette sigortalı kişi bu poliçeyi aynı sigorta şirketi ile yapmak zorunda değildir. Verilen teminatlar ve prime göre bir başka sigorta şirketi seçimi yapılabilmektedir.